![]() |
Chị Phạm Thị Lành |
Chị
Phạm Thị Lành, 29 tuổi, quê ở Hồng Ngự, Đồng Tháp nghèo đến nổi không
có cục đất chọi chim. Vợ chồng chị đã lang thang nhiều nơi, rồi tụ lại ở
trọ tại Bến Lức, long An để bán vé số dạo đã được 5
năm.
Chị đã chủ động gọi điện thoại cho anh Đỗ Ngọc Tuấn, 41 tuổi hành nghề xe ba gác mướn có thâm niên 25 năm tại Long An để trao 20 tờ vé số ngày 15-11-2011 đài Bến Tre. Trong 20 tờ vé số đó có 10 tờ trúng 6 tỉ 6 (4 tờ độc đắc, 6 tờ an ủi) anh Tuấn dặn mua buổi sáng cùng ngày, chưa trả tiền, chưa biết mặt số.
Chị đã chủ động gọi điện thoại cho anh Đỗ Ngọc Tuấn, 41 tuổi hành nghề xe ba gác mướn có thâm niên 25 năm tại Long An để trao 20 tờ vé số ngày 15-11-2011 đài Bến Tre. Trong 20 tờ vé số đó có 10 tờ trúng 6 tỉ 6 (4 tờ độc đắc, 6 tờ an ủi) anh Tuấn dặn mua buổi sáng cùng ngày, chưa trả tiền, chưa biết mặt số.
Câu
chuyện đã được phổ biến nhiều trên các phương tiên thông tin đại chúng
và được bàn tán sôi nổi ở nhiều nơi trong mấy tháng qua. Người khen cũng
lắm, người chê cũng nhiều. Người khen thì thán phục, tấm tắc
ca ngợi chị Lành là người nghèo, ít học có lương tâm ngay thẳng, có chữ
tín thật đáng trân trọng. Người chê thì cho là chị Lành hâm, khờ dại,
kém tính toán, cứ ém số trúng rồi tráo vé thì anh Tuấn cũng đâu biết.
Đúng như anh Tuấn đã nói: “Cô Lành không nói thì vợ chồng tôi cũng không
biết”.
Người
chê còn cho rằng chị Lành có quyền hưởng 6 tỉ 6, vì giao dịch giữa chị
và anh Tuấn là giao dịch chưa hoàn thành, khi anh Tuấn chưa trả tiền cho
chị, giữa chị và anh Tuấn không có giấy trắng mực đen nào cả. Vậy giả
như anh Tuấn có thưa gởi, chị vẫn không hề gì trước pháp luật. Lại nữa,
xã hội hôm nay người ta khá coi trọng tiền bạc. Chả thế mà đã có câu
nói: “Tiền là Tiên là Phật là sức bật của tuổi trẻ, là sức khỏe của tuổi
già, là cái đà của danh vọng, là cái lọng để che thân…”. Xã hội đang có
những cụm từ thật mỉa mai chua cay: “Thưa quí vị chưa bị lộ…”. Tức là
họ chỉ sợ pháp luật trừng trị mà thôi, còn “lương tâm, ôi ! Chuyện tầm
phào”. Vậy chị Lành có quyền hưởng 6 tỉ 6, coi như pháp không động tới
được. Có lẽ cũng vì thế nhiều báo đã đật tên tít là: Chị bán số dạo
“chê” 6 tỉ 6.
Người
khen thì không những chỉ tôn trọng luật pháp, mà còn coi trong lương
tâm ngay lành của con người. Tưởng cũng nên điểm qua một số định nghĩa
về lương tâm. Theo Hán Việt tự
điển của tác giả Nguyễn Văn Khôn thì lương tâm là: “Lòng thiện mà con
người sẵn có”. Còn tự điển tiếng Việt phổ thông của Viện Ngôn Ngữ Học do
nhà xuất bản Phương Đông năm 2008 thì lương tâm là: “Yếu tố nội tâm
tạo cho mỗi người khả năng tự đánh giá hành vi của mình về mặt đạo đức,
và do đó tự điều chỉnh mội hành vi của mình”. Sách giáo lý Công
giáo dạy: “Lương tâm là tâm điểm sâu kín nhất và là Cung Thánh của con
người. Nơi đây con người hiện diện một mình với Thiên Chúa và tiếng nói
của Người vang dội trong tâm hồn họ” (GS 16).
Như
thế
lương tâm là điều có thật nơi con người, và chỉ con người mới có lương
tâm. Con người có giá trị vượt lên mọi loài động vật là vì con người có
lương tâm. Giáo hội Công giáo còn dạy mỗi tín hữu phải luôn huấn luyện
lương tâm để tránh sai lạc: “Huấn luyện lương tâm không chỉ là giảng
dạy cho nhau những mệnh lệnh của hệ thống luật luân lý, nhưng còn là tập
cho nhau hồn nhiên lắng nghe lòng mình phán đoán thiện ác. Bởi vì lương
tâm là luật tự nhiên vốn phản ảnh phẩm giá con người và đặt nền tảng
cho các nghĩa vụ căn bản của con người, nên lương tâm ngay thẳng càng
thắng thế thì những cá nhân càng tránh được độc đoán mù quáng, và càng
nỗ lực tuân phục những tiêu chuẩn khách quan của luân lý. Khi có lương
tâm ngay thẳng,
con người sẽ dễ dàng cộng tác để xây dựng cuộc sống công bằng, tôn
trọng phẩm giá và sự sống con người hơn” (39 thư chung 2007 về giáo dục
Kitô giáo HĐGMVN).
Tôi thực sự bị cuốn hút, cảm
phục và trân trọng hành động cao đẹp phi thường của chị Phạm Thị Lành.
Nó cao đẹp và phi thường ở chỗ, chị là người nghèo, ít học mà coi 6 tỉ 6
nhẹ như lông hồng. Nó còn cao đẹp và phi thường ở chỗ chị quyết định
mau lẹ, dứt khoát, không do dự: “Mấy tờ vé số này là của anh Tuấn, đã
mua rồi dù chưa trả tiền, trúng hay trật là của anh ấy. tôi mà không trả
thì thiên hạ coi tôi là
gì”.
Tôi trân trọng nhất ở câu nói giản dị mà sáng chói hơn cả những bài diễn văn dài dòng: “trúng hay trật là của anh ấy!”. Lương
tâm ngay lành đã thôi thúc chị xác định “của ai thuộc về người đó”. Khi
quyết định như thế chị đã run run tay, nhưng đầy sáng suốt. Chị đã điện
thoại cho chồng chị đến quán cà phê Cây Mai để phụ tiếp chị trong việc
trao 6 tỉ 6 số trúng cho anh Tuấn để đề phòng bất trắc xẩy ra. Tôi đã
hỏi chính mình, con cái, những người thân quen, bạn bè rằng: Nếu ở vào
trường hợp chị Lành, chúng ta sẽ quyết định ra sao? Tôi và hầu hết mọi
người đều trả lời: sẽ trả cho anh Tuấn, nhưng không mau chóng và dứt
khoát như chị Lành. Chắc chắn phải suy nghĩ đắn đo, đấu tranh với chính
bản thân mình nhiều lắm mới đưa ra đựơc quyết định.
Tôi nhớ đến một người bạn Phật
Giáo trong một lần về Đà Lạt đã nói với tôi: Đạo Phật đã dạy là: nghĩ
làm việc đúng, việc thiện thì làm ngay đừng chần chừ, sau này sẽ bỏ qua
mất. Ý tưởng đó cũng đúng như Tin Mừng Thánh Matthêu nói về người gieo
hạt: “Có những hạt rơi vào bụi gai, gai mọc lên làm nó chết nghẹt” (Mt,
13,7). Ông cha ta thì dạy: “Việc có thể làm hôm nay, đừng để đến
ngày mai”.
Tôi
trân trọng chị Lành, vì chị là một người nghèo, học hành không được bao
nhiêu như "giáo sư, tiến sĩ" dịch vụ này-kia, nhưng chị rất giàu lòng
tự trọng, trung thực, không tham lam coi đồng tiền to hơn cả danh dự của
một con người. Khi so sánh hành động của chị với những gì đang hàng
ngày xảy ra ở quanh ta tôi càng trân trong chị Lành hơn.
Báo chí đã và đang điểm tên chỉ mặt
nhiều kẻ có học thức, có địa vị, giàu mà hèn, sống cái kiểu đổi trắng
thay đen, tìm mọi thủ đoạn gian trá để kiếm lợi bất chính cho mình, gia
đình mình, phe nhóm mình; kiếm tiền ngay trên đau khổ hoạn nạn, đói ăn,
rét mướt trong những cơn bão lụt của bao người, như các vụ mà kiểu loại
như "đồng chí X", thao túng hệ thống ngân hàng, lũng đoạn nền tài
chính quốc gia như đồng chí Y, đồng chí Z, ngài W... Rồi đầy rẫy các vụ
tham nhũng gọi là "nho nhỏ" như: Lấy tiền cứu trợ thiên tai bão lụt, có
ít khai nhiều như ở 8 tỉnh: Bình Định, Hà Giang, Lai Châu, Nghệ An, Phú
Yên, Quảng Nam, Quảng Ngãi và Thanh Hóa. Hư hỏng 18.718 căn nhà lại
khai man hư hỏng 185.916 căn. Thiệt hại 951 triệu lại khai tăng lên 5 tỉ
481 triệu… (Báo Thanh Niên ngày 2-3-2012). Báo chí chỉ mới đề cập được
phần nổi của tảng băng trôi, còn phần chìm sẽ khủng khiếp biết bao!
Trường hợp phó giám đốc Sở GTVT Sóc Trăng thua cờ 22 tỉ (Báo Thanh Niên
25-12-2011). Tiền ở đâu để ông phó giám đốc ăn chơi đến thế? Sự thật đã
trở thành của hiếm trong mọi lãnh vực, ngay cả ở lãnh vực Giáo dục, một
lãnh vực vô cùng quan trọng đối
với tương lai đất nước cũng không tránh khỏi. Chương trình hai không:
Không bệnh thành tích; không tiêu cực trong thi cử của bộ Giáo dục và
Đào tạo đã bị phá sản (Báo tuổi trẻ ngày 22-06-2011)...
... Đạo đức ...ối ...a... đạo đức...Cái gì nó lùng bùng tai...
Làm ta cứ phải nghe
hoài...Cái gì nó lùng bùng tai...(!)
Xem như thế, quả thật chị Phạm Thị Lành đúng là một bông sen ngát thơm giữa đồng bằng sông Cửu Long của Việt Nam hôm nay“gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn”. Học
tập những tấm gương sáng của tiền nhân, của cha ông chúng ta là một
điều cần, hợp đạo lý, nhưng chưa đủ. Chúng ta cần học tập những tấm
gương sáng ngay trong
cuộc sống đời thường này, rất chân thật và sống động đang có mặt từng
ngày trên quê hương Việt Nam nói riêng và nhân loại nói chung.
Chị
Phạm Thị Lành là một điển hình tiêu biểu về tính trung thực, thật thà,
coi trọng uy tín danh dự hơn tiền bạc. Chị có lương tâm thẳng thắn, ngay
lành. Đây quả là bài học lớn cho chính bản thân tôi, gia đình tôi, và
tất cả những ai còn yêu mến sự thật, biết nghe theo tiếng lương tâm
lương thiên đang vang lên tận đáy lòng ta.
Ông cha ta đã dạy: “Nghèo cho sạch, rách cho thơm là như thế”. Nhưng
"thơm" và "sạch" thì lại là sự chúa ghét đối những kẻ quan quyền mà đầu
óc chứa đầy lòng tham, ích kỷ, ngày đêm chỉ lo đủ trò dối trá, lừa lọc
thiên hạ! Than ôi! Đời! Cảm phục và thương thay, chị Lành!
Cần Thơ ngày 08- 03-2012
Đ.P.M
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét