Thứ Bảy, 31 tháng 8, 2013

Chuyện làm hè đường

Nguyễn Tâm Chiến
(Tiếp theo kỳ trước)



 T

hường trước khi trình Thư ủy nhiệm của Chủ tịch nước lên Nhật hoàng, các Đại sứ đều có thời gian ít nhất hai tuần làm quen với môi trường sống mới và tiến hành các công việc chuẩn bị cho việc mở đầu “chức trách chính thức”.Trong hai tuần lễ đó, ngoài mấy “bài tập” để chuẩn bị cho nghi lễ trình Thư ủy nhiệm do Bộ Ngoại giao Nhật hướng dẫn (tôi xin kể sau), tôi tranh thủ dạo quanh phố phường Tô-ky-ô.

Một hôm trên đường đi về phía Hoàng Cung, tôi thấy một tổ thợ gồm ba người Nhật đang xây lại thành hè phố. Nhìn họ tôi không còn thấy trang bị đầy người như mấy người thợ cắt tỉa cây trong Đại Sứ quán đã kể ở đoạn trên, nhưng cũng đủ nhận ra những phương tiện hiện đại: máy đo khoảng cách và ngắm đường thẳng, máy đo độ thăng bằng. Cả ba cặm cụi làm việc, không để ý gì đến người qua lại. Người sử dụng máy đo, máy ngắm chắc là tổ trưởng và chỉ huy, hai người kia là thợ xây cứ theo lệnh của tổ trưởng mà đặt những viên gạch thẳng hàng, đúng hướng và nhất là độ cao theo máy ngắm. Nhìn từ xa, đoạn đường hè mà họ đã làm xong thật đẹp mắt. Xong đến đâu sạch sẽ và tươm tất đến đó.

Nhớ lần bầu cử ở Campuchia



Nguyễn Văn Vụ,
Nguyên Tham tán Chính trị Sứ quán Việt Nam tại Campuchia.

Nhân cuộc bầu cử quốc hội Campuchia vừa qua, xin có đôi lời về những lần bẩu cử mà tôi từng chứng kiến :
         
Cuộc bầu cử Quốc hội đầu tiên :
Tháng 5/1993, lần đầu tôi đi công tác nhiệm kỳ tại Sứ quán ở Phnôm Pênh, thời điểm đó Campuchia đã đi vào giải pháp chính trị, lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hiệp quốc (UNTAC) đến giám sát tổ chức Tổng tuyển cử ở Campuchia, tình hình đấu tranh giữa các phe phái và lực lượng chính trị ở Campuchia rất phức tạp, nên trước khi tôi đi nhiều người đều cảm thấy ái ngại, khi chia tay đều chúc tôi gặp may mắn và chia sẻ sự cảm thông, nhưng tôi đã có thời gian sống ở Campuchia từ sau ngày 7 tháng giêng năm 1979 nên rất vững tâm lên đường làm nhiệm vụ.

Thứ Sáu, 30 tháng 8, 2013

Thu 3

Thăng Sắc


Trong lúc người ta mải miết thảo luận
Về chống tham nhũng
Về đạo đức suy đồi
Về văn hóa xuống cấp…

Thì có một gã
Đứng giữa ngã ba chiều
Cô đơn
Tần ngần nhìn mùa thu !
Hình ảnh: Một ngày, không, không phải một ngày, chỉ là trong khoảnh khắc, Thượng đế nhẹ nhàng khép lại cánh cửa tình yêu, nhưng lại quên không mở cửa sổ cho tôi, để tôi không hít thở được không khí tươi mới trong căn phòng tối tăm ấy, buồn chán tới mức sắp nghẹt thở.
Gà®

Thứ Năm, 29 tháng 8, 2013

Sao cứ nhất thiết phải thế,

Ghi chép của cựu nhà báo Nguyễn Thị Kim Dung




Sáng nào cũng vậy, tôi thường đi mua bánh mỳ ở cửa hàng Hoài Nam. Chủ cửa hàng là cậu thanh niên tuổi chừng hai mươi; đẹp trai, dáng thư sinh .
Một hôm, tôi đi mua bánh. Hoài Nam cho biết “Bánh đã hết bà đợi cho 10’ nữa thì được mẻ mới”. Tôi định quay về, song lại ngại đi. Lúc này cũng vắng khách  nên tôi cũng cố gắng đứng đợi và tò mò hỏi :
-       Cháu mở cửa hàng  bánh mì này được bao lâu rồi ?

Thu 2

Thăng Sắc


Tôi đã tìm đủ cách
Tán tỉnh em
Những bông hoa hồng lãng mạn
Những vần thơ trữ tình
Không kể những món đồ đắt giá
Và những chuyến du chơi đến miền đất lạ
Nhưng em tôi vẫn lạnh nhạt hững hờ
Vậy mà chiều nay
Chỉ một ngọn gió thu rất khẽ
Đã làm lay động trái tim em.

Thứ Ba, 27 tháng 8, 2013

ĐẤT NƯỚC CỦA “ĐẾN TẬN CÙNG” VÀ “VÌ PHÁT TRIỂN”

Nguyễn Tâm Chiến,
Nguyên Thứ trưởng Ngoại Giao
Nguyên Đại sứ Việt Nam tại Nhật Bản và Hoa Kỳ

Hiện là Ủy viên Ban Thường vụ Đoàn Chủ tịch Liên hiệp các Tổ chức Hữu nghị Việt Nam, Chủ tịch Hội Việt-Mỹ nhiệm kỳ 2012-2017.

 C

hắc bạn đọc thấy khó hiểu khi tôi dùng những từ trên để viết mấy câu chuyện sau đây về đất nước và dân tộc Nhật Bản. Tôi quyết định chọn hai tiêu chí đó - “đến tận cùng” và “vì phát triển” - vì không biết có khái niệm nào phù hợp hơn đối với các nội dung mà mình sẽ đề cập không? May ra bằng cách khái quát đó tôi có thể diễn tả gần đúng thực chất, kết tinh tính cách, nếp nghĩ và lối hành xử của người Nhật, một nhân dân mà tôi đã tiếp xúc, quan sát trong 3 năm, từ 1992 đến 1995 với tư cách là Đại sứ Việt Nam tại Nhật Bản.

 Nhớ lại, khi Tổng Giám đốc Tập đoàn kinh tế Ma-ru-bê-ni, một trong bảy công ty lớn nhất trên thực tế chi phối nền kinh tế Nhật Bản, mời cơm tôi và có nêu ra một câu hỏi:

- Ngài Đại sứ có bao giờ nghĩ về một điều gì đó đến cùng thì mới thôi không?

Tôi trả lời: “Câu hỏi của Ông thật khó và thú vị, bởi mọi chuyện đều biến đổi khôn lường và vô cùng, con người chắc không ai theo hết được. Riêng tôi, thỉnh thoảng tôi chỉ cố lý giải các vấn đề ở mức “tối đa có thể và đủ độ cần thiết” mà thôi.

Thu 1

Thăng Sắc

Trám rụng bờ sông
Đò không sang vội
Chèo khua nước gọi
Thu về.

Thứ Ba, 20 tháng 8, 2013

Ừ, như thế là tôi hiểu !

Nguyễn Thị Hồi




Đ
ã làm ngoại giao mà ngại đi dự chiêu đãi thì không được. Các cuộc chiêu đãi không chỉ đơn giản là một hoạt động lễ tân mà nó còn là dịp tiếp xúc, mở rộng quan hệ, tìm hiểu moi tin, móc nối… Ở khía cạnh này thì có thể coi việc chiêu đãi và đi dự chiêu đãi là một khía cạnh nghiệp vụ của hoạt động ngoại giao.

Năm 1992 tôi được Chủ tịch nước bổ nhiệm làm Đại sứ tại Áo và Đại diện bên cạch các Tổ chức Quốc tế đónga ở Viên. Lúc này tôi là Đại sứ Việt Nam đầu tiên giữ nhiệm kỳ 3 năm và thường trú tại đây. Lúc này tôi còn là Đại sứ nữ duy nhất của châu Á, mãi sau mới có thêm bà Đại sứ của Pa-kít-xtan. Chính bởi cái “duy nhất” này mà tôi được mời đi chiêu đãi liên miên. Thời kỳ này ngân sách của các Sứ quán Việt Nam phần dành cho hoạt động chiêu đãi còn nghèo lắm. Phần lớn anh chị em ở các sứ quán chỉ đi dự là nhiều chứ ít khi có dịp mời lại, nhất là các cuộc mời hẹp. Tôi còn nhớ lúc đó nhiều anh em trong Bộ Ngoại giao hay phàn nàn là đi công tác nước ngoài mà đến cốc cà phê cũng ít khi mời được người ta bởi vì chẳng có kinh phí nào cho khoản hoạt động này mà bỏ tiền túi ra ở mấy nước đắt đỏ thì chẳng mấy mà cháy túi! Thực ra thì tôi cũng ở trong cái hoàn cảnh ấy, cứ đi dự chiêu đãi liên hồi mà không biết làm thế nào để mời lại người ta. Hơn nữa nếu có muốn tự làm lấy mấy món dân tộc cổ truyền như nem, phở… chẳng hạn thì cũng khó. Từ Đại sứ đến nhân viên khoảng sáu người, năm gia đình cùng với trẻ con người lớn đi theo đều “nhốt” chung vào một tòa biệt thự chẳng rộng rãi gì, vừa là nơi ăn ở, vừa là nơi làm việc, chiêu đãi… đủ các thứ. Ai có gia đình đi theo tất phải có một bếp một mâm, những người độc thân cũng một bếp một mâm nên từ sáng đến chiều tối Sứ quán lúc nào cũng ngào ngạt mùi thức ăn, đặc biệt là mùi mắm xào nấu rất đặc trưng Việt Nam. Đại sứ tiếp khách ở tầng dưới, trẻ con đứa bé thì khóc oe oe, đứa lớn thì chạy huỳnh huỵch la hét ở tầng trên, khách khứa không hiểu là kiểu gì, thật có những lúc không biết lý giải ra sao nữa. Vào bếp thì đồ chiêu đãi cọc cạch, đĩa ăn một kiểu đĩa lót một cách, cốc uống rượu cho bẩy người ăn thì thừa nhưng cho mười người ăn thì thiếu. Bây giờ mọi cái đã khác, kinh phí cho hoạt động chiêu đãi dồi dào hơn, lại có thể mời khách ở các cửa hàng ăn của người Việt Nam nên các Đại sứ bây giờ chịu khó mời hơn rồi. Tuy nhiên đã có lúc nhiều sứ quán ta rơi vào tình cảnh như tôi vừa kể. Trong hoàn cảnh ấy, không thể cứ “có đi” mà không “có lại”, tôi mới nghĩ ra một “chiêu”. Tôi nhờ anh em trong nước mua và gửi sang một ít lụa tơ tằm loại xịn, chia thành từng miếng năm mét một rồi bao gói thật đẹp. Cứ mỗi lần đi dự đin-nơ (tiệc ngồi buổi tối) tôi lại mang theo một gói có gài danh thiếp của Đại sứ và nhấn mạnh là lụa nguyên chất của Việt Nam tặng cho phu nhân chủ nhà, bà nào cũng thích. Họ được lụa đẹp liền đem khoe nhau. Các phu nhân Đại sứ thường có những cuộc gặp gỡ không chính thức, chủ yếu là để “buôn”, đủ mọi chuyện, trong đó có chuyện được tặng lụa tơ tằm Việt Nam đẹp lắm. Họ kháo nhau là cứ mời bà Đại sứ Việt Nam thế nào cũng được tặng lụa tơ tằm. Từ đấy tôi nổi tiếng là Đại sứ tơ tằm, nghĩ cũng vui vì như thế là vừa “có đi có lại”, vừa tiếp thị được cho mặt hàng tơ tằm của Việt Nam.

Chủ Nhật, 18 tháng 8, 2013

Một nén nhang lòng

Thăng Sắc


Hôm nay biết tin Đạo diễn điện ảnh Bạch Diệp qua đời.

Năm 1997 bà là đạo diễn làm phim “Nụ tầm xuân” dựa theo tiểu thuyết “Những ngày không em” của tôi. Phim “Nụ tầm xuân” năm ấy lọt vào tốp 10 phim hay của VTV và đến bây giờ thỉnh thoảng VTV còn phát lại.

Tôi đã hai lần gặp Đạo diễn Bạch Diệp. Một lần khi mới công tác nhiệm kỳ ở Pháp về tôi đến thăm bà, nói chuyện về phim “Nụ tầm xuân”. Cảm nhận của tôi lúc ấy là bà thật dễ gần, chuyện nghệ thuật phim ảnh bà nói đơn giản, dễ hiểu. Lần thứ hai là lúc bà gọi cho tôi, bảo có gì mới đem đến cho bà xem có làm được một phim khác không. Lúc ấy tôi đã có cuốn tiểu thuyết “Những búp sen màu xanh”, đem đến cho bà. Sau khi xem xong bà thẳng thắn bảo : chủ đề của tiểu thuyết đã quá quen, lên phim sợ không hấp dẫn.

Phải nói rằng nhờ phim” Nụ tầm xuân” bà làm mà nhiều người biết đến tiểu thuyết “Những ngày không em” và tác giả của nó. Hôm nay nhắc lại chuyện này là để tôi nhớ đến một người chị trong nghệ thuật với lòng mến phục mà tôi đã có từ lâu. Chỉ tiếc rằng bây giờ bà không còn nữa tôi mới nói ra được.

Xin hãy nói ra những tình cảm yêu thương và mến phục với những người chung quanh trước khi quá muộn.

Em xin thắp vọng cho chị Bạch Diệp một nén nhang lòng.


Thứ Năm, 15 tháng 8, 2013

HAI BÀ GIÀ ĐI DU LỊCH

Ghi chép của Nguyễn Thị Kim Dung
(Nhà báo Nguyễn Thị Kim Dung có lối viết sát thực nhưng rất dí dỏm, cuộc sống thật hiện lên trong bài viết của chị rất thực nhưng vẫn vui vẻ và tươi rói lạc quan-Thăng Sắc).


Vào mấy ngày tháng bảy đẹp trời, con gái mời tôi đi tham quan Vịnh Hạ Long, đi cùng với một gia đình nữa cũng có mẹ già. Thấy vậy, tôi đồng ý ngay. 14h30’ xe đến đón chúng tôi. Trên đường đi có nghỉ uống nước mà 18h xe đã đến Hạ Long. Xe dừng lại ở Hotel Hạ Long Plaza 4 sao. Đứng trên phòng 802 (phòng Vip), nhìn ra biển rất đẹp, bên trái là cầu treo Bãi Cháy, phía trước mặt là đại lộ Thành phố, ở giữa là vườn hoa đủ sắc màu, sát đường đi là hành lang của biển.
Chị Kim Dung tại nhà riêng

Thứ Hai, 12 tháng 8, 2013

TỪ CÁI ĐẬP BÀN Ở HỘI NGHỊ ĐẾN CHIẾC ÁO BÔNG MÀU GHI ĐÁ

 
 Nguyễn Thị Hồi
V
ào năm 1978, sau khi phòng Phiên dịch giải thể theo quyết định của Bộ trưởng Nguyễn Cơ Thạch nhằm nâng cao trình độ ngoại ngữ của các vụ khu vực, tôi được về Vụ Tổ chức Quốc tế lúc ấy do bà Phan Thị Minh làm Vụ trưởng. Liên quan đến các diễn đàn đa phương lúc ấy có hai vụ là Vụ Vấn đề chung chuyên về các hoạt động ở Liên hợp quốc và vụ Tổ chức Quốc tế phụ trách tất cả các tổ chức chuyên môn và trực thuộc (trừ UNESCO). Trước đó một năm, vào năm 1977 Việt Nam gia nhập Liên Hợp Quốc, bởi vậy năm 1978 là năm làm việc với các Tổ chức Quốc tế rất thuận lợi, đã có rất nhiều dự án được bắt đầu thực hiện trong thời gian này theo Nghị quyết của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc giúp Việt Nam phục hồi sau chiến tranh. Tuy nhiên, sang năm 1979, sau khi ta giúp nhân dân Căm-pu-chia lật đổ chế độ diệt chủng Pôn Pốt thì nước ta vô cớ bị bao vây cấm vận hàng chục năm trời. Điều này đã ảnh hưởng lớn đến quan hệ của Việt Nam với các Tổ chức Quốc tế, việc tranh thủ các dự án cũng hết sức khó khăn, dự án nào cũng bị vu cáo là Việt Nam dùng để đi “xâm lược” Căm-pu-chia, thậm chí có những dự án đã được thông qua rồi mà họ vẫn đưa ra khỏi danh sách. Thời kỳ này các tổ chức quốc tế lớn như UNDP(Chương trình Phát triển của Liên Hợp Quốc), FAO (Tổ chức Khuyến Nông của Liên Hợp Quốc) PAM (Chương trình Lương thực Thế giới), ESCAP (Ủy ban kinh tế - xã hội khu vực Châu Á - Thái bình dương của Liên Hợp Quốc), UNICEP (Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc), UNESCO (Tổ chức giáo dục, khoa học và văn hóa)… thường bị chính trị hoá nên các dự án của ta bị “săm soi” rất nhiều. Trong bối cảnh đó ta đã biết khai thác được tính độc lập tương đối của các tổ chức này, kết hợp uyển chuyển giữa đấu tranh và tranh thủ, đưa ra các dự án mang tính nhân đạo thuần túy mà họ không thể bác bỏ được, tranh thủ tối đa viện trợ quốc tế như các dự án về dinh dưỡng cho trẻ em, các dự án về sinh đẻ có kế hoạch, bảo vệ sức khoẻ cho bà mẹ và trẻ em… Những dự án này khi được thực hiện tốt đã góp phần nới lỏng thế bao vây cấm vận đối với Việt Nam lúc bấy giờ đồng thời góp phần giải quyết các vấn đề xã hội của nước ta.

Thứ Sáu, 2 tháng 8, 2013

Cựu vương Sihanouk hát Cây trúc xinh

Nguyễn Văn Vụ
Nguyên Tham tán Chính trị ĐSQ VN tại CPC


Thời gian công tác tại Sứ quán ở Campuchia, có nhiều kỷ niệm thật khó quên, xin kể mấy mẩu chuyện để cùng nhau chia sẻ :

Cựu vương Si-ha-núc hát  “Cây Trúc xinh”

          Cựu Vương Nô-rô-đôm-Si-ha-núc là người có tài hoạt động cả về chính trị, ngoại giao và văn hóa nghệ thuật, ông sáng tác kịch bản, âm nhạc, đóng phim, chơi đàn và hát rất hay. Những năm cuối đời ông sống nghỉ dưỡng ở Bắc Kinh, mỗi lần về nước ông lại tổ chức một buổi tiệc chiêu đãi đoàn ngoại giao ở Phnôm Pênh, là dịp để ngoại giao đoàn thưởng thức tài nghệ thuật của ông.

Thứ Năm, 1 tháng 8, 2013

PHÒNG PHIÊN DỊCH VÀ CHUYỆN CON ĐƯỜI ƯƠI XỔNG CHUỒNG

Nguyễn Thị Hồi


T
ôi làm việc ở Phòng Phiên dịch vào những năm đầu của thập niên 70, lúc Mỹ đã dùng máy bay B52 ném bom hủy diệt miền Bắc và thủ đô Hà Nội, cũng là lúc Hội nghị Pa-ri về chấm dứt chiến tranh ở Việt Nam đang bước vào giai đoạn gay cấn. Có thể do đã được sống và làm việc trong một giai đoạn lịch sử đau thương nhưng hào hùng ấy của đất nước mà những gì tôi còn nhớ về thời gian làm phiên dịch lại không phải là chuyện dịch như thế nào cho hay cho đúng. Những điều làm tôi nhớ nhất lại là những người mà tôi đã dịch cho họ, những sự việc mà tôi có dịp chứng kiến hoặc kinh qua trong những ngày chiến tranh khói lửa ác liệt này.
Tôi còn nhớ khi mới về phòng Phiên dịch, anh Nguyễn Minh Thông là người chuyên dịch tiếng Pháp đã hỏi tôi:
- Ai cũng sợ về phòng Phiên dịch sao cô lại vui vẻ nhận lời về đây?
- Em ở “xóm liều” mà anh.